Wat is asbest?

Een gevaarlijke stof met ernstige gezondheidsrisico’s

Asbest is een gevaarlijke stof die in het verleden op grote schaal werd gebruikt vanwege zijn unieke eigenschappen zoals hittebestendigheid en isolerende capaciteit.

Door de ontdekking van de schadelijke effecten op de gezondheid is het gebruik van asbest sinds de jaren ’90 in veel landen sterk beperkt of verboden. In dit artikel zullen we dieper ingaan op wat asbest precies is, waar het werd gebruikt en welke gezondheidsrisico’s het met zich meebrengt.

Wat is asbest nu precies?

Asbest is een verzamelnaam voor een groep van natuurlijke mineralen die bestaan uit microscopisch kleine vezels. Asbestvezels zijn dun en flexibel, en kunnen niet met het blote oog worden waargenomen. Asbest herkennen zonder professionele hulp is dus allesbehalve evident. Hierdoor kan asbest gemakkelijk worden ingeademd zonder dat je het merkt.

Waarom zijn asbesthoudende materialen zo gevaarlijk?

De gevaarlijke eigenschappen van asbest liggen in het feit dat de vezels zich kunnen hechten aan de longen en andere weefsels wanneer ze worden ingeademd. Langdurige blootstelling aan asbestvezels kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, waaronder verschillende vormen van kanker en longziekten.

Verschillende soorten asbest

Er zijn verschillende soorten asbest, waarvan de meest voorkomende zijn:

Chrysotiel (wit asbest)

Chrysotiel is de meest voorkomende vorm van asbest en wordt gekenmerkt door witte vezels. Het werd voornamelijk gebruikt in bouwmaterialen zoals golfplaten, dakbedekkingen, en isolatiematerialen.

Amosiet (bruine asbest)

Amosiet, ook wel bekend als bruine asbest, heeft bruine vezels en werd voornamelijk gebruikt in isolatiematerialen en in de scheepsbouw.

Crocidoliet (blauwe asbest)

Crocidoliet, ook wel bekend als blauw asbest, heeft blauwe vezels en staat bekend om zijn hoge hittebestendigheid. Het werd voornamelijk gebruikt in isolatiematerialen zoals buisisolatie.

Naast deze drie veelvoorkomende soorten asbest zijn er ook andere, minder bekende soorten zoals amfiboolasbest en tremolietasbest.

Hechtgebonden asbest

Hechtgebonden asbest is een term die verwijst naar asbestvezels die stevig zijn verankerd in een bindmiddel zoals cement, lijm of hars. In deze toestand vormen de asbestvezels geen direct gevaar voor de gezondheid, tenzij ze worden verstoord.

Gebonden asbest werd veel gebruikt in de bouwsector, met name in asbestcementproducten zoals platen, buizen en dakbedekking. Zolang het hechtgebonden asbestmateriaal in goede staat blijft, vormt het geen direct risico. Echter, als het materiaal wordt beschadigd, bijvoorbeeld tijdens sloopwerkzaamheden, kunnen de vezels vrijkomen en gevaarlijk worden.

Niet-hechtgebonden asbest

Niet-hechtgebonden asbest, ook wel losgebonden asbest genoemd, is daarentegen een vorm van asbest waarbij de vezels niet stevig gebonden zijn aan andere materialen. Dit type asbest komt voor in materialen zoals spuitasbest, thermische isolatie en akoestische isolatie. Omdat de asbestvezels los zijn, kunnen ze gemakkelijk worden afgegeven aan de lucht. Dit maakt niet-hechtgebonden asbest bijzonder gevaarlijk voor de gezondheid. Bij blootstelling aan deze vezels bestaat een verhoogd risico op het ontwikkelen van ernstige longziektes zoals asbestose en mesothelioom.

Bij niet-hechtgebonden asbest is het belangrijk om voorzichtig te zijn, aangezien de vezels gemakkelijk kunnen worden vrijgegeven en ingeademd. Als je vermoedt dat er niet-hechtgebonden asbest aanwezig is in je huis of op je werkplek, is het van cruciaal belang om professionele hulp in te schakelen.

Waarom is het verschil tussen hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest belangrijk?

Het onderscheid tussen hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest is belangrijk omdat het de risico’s en benaderingen van het omgaan met asbest beïnvloedt. Zowel hecht- en niet-hechtgebonden asbest kunnen potentieel gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Het is daarom essentieel om altijd voorzichtig te zijn wanneer je met asbesthoudend materiaal omgaat. Schakel dus zeker professionele expertise in om de juiste maatregelen te nemen.

Waar werd asbest vroeger gebruikt?

In de bouwsector

In de bouwsector kennen asbesthoudende producten verschillende toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan dakbedekkingen, gevelpanelen, vloerbedekkingen, en isolatiematerialen. Het werd ook toegepast in cementproducten, bijvoorbeeld asbestcementbuizen en asbestcementplaten.

Veel oudere huizen en gebouwen bevatten nog steeds asbesthoudende materialen. Het kan aanwezig zijn in plafonds, muren, vloeren, en isolatiematerialen. Ook kan het voorkomen in leidingen, bijvoorbeeld asbesthoudende pijpisolatie.

Industriële asbesthoudende toepassingen

Ook in verschillende industrieën kent dit materiaal een aantal toepassingen. Zo werd asbest gebruikt als isolatiemateriaal voor leidingen, boilers en ovens.

In de auto-industrie en scheepsbouw is ruwe asbest zeker ook geen onbekend materiaal: vroeger werd het frequent gebruikt in remvoeringen, koppelingsplaten en isolatiematerialen in motorruimtes.

Gezondheidsrisico’s van asbest

De gezondheidsrisico’s van asbest zijn zeer serieus en kunnen leiden tot ernstige ziekten. De belangrijkste gezondheidsproblemen die verband houden met blootstelling aan asbest zijn als volgt:

Inademing van asbestvezels

Asbestvezels kunnen worden ingeademd wanneer asbesthoudend materiaal wordt verstoord, bijvoorbeeld bij sloopwerkzaamheden of renovaties. Eenmaal ingeademd kunnen de vezels zich in de longen nestelen en op lange termijn gezondheidsproblemen veroorzaken.

Verband met longziekten zoals asbestose en longkanker

Door de chemische samenstelling van asbest kan blootstelling aan dit materiaal leiden tot asbestose, een chronische longaandoening die wordt veroorzaakt door de ophoping van asbestvezels in de longen. Daarnaast is er een sterk verband tussen blootstelling aan asbest en de ontwikkeling van longkanker.

Risico’s voor omstanders en gezinsleden van asbestwerkers

Niet alleen mensen die direct met asbest werken lopen risico op blootstelling, maar ook omstanders en familieleden van asbestwerkers kunnen worden blootgesteld aan asbestvezels. De vezels kunnen aan kleding of haren blijven kleven en zo worden overgedragen aan anderen.

Wet- en regelgeving rond asbest

Vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s die asbest met zich meebrengt, zijn er wetten en regels opgesteld om blootstelling aan asbest te voorkomen en een veilige verwijdering ervan te waarborgen.

In België is er wetgeving die het gebruik van asbest reguleert en beperkt. Deze wetgeving richt zich op de identificatie van asbesthoudende materialen, het veilig werken met asbest en de verwijdering ervan.

Asbestattest verplicht bij verkoop van onroerend goed

Zo is een asbestattest wettelijk verplicht bij de verkoop van onroerend goed dat voor 2001 gebouwd werd. Het asbestattest moet aanwezig zijn op het moment van de opmaak van de koopovereenkomst. Dit is nodig om potentiële kopers te informeren over de aanwezigheid van asbest en hen in staat te stellen weloverwogen beslissingen te nemen.

Wat moet ik doen als ik asbest vermoed in mijn huis?

Als je vermoedt dat er asbest aanwezig is in je gebouw, is het belangrijk om voorzichtig te zijn en professionele hulp in te schakelen. Raak geen materialen aan waarvan je denkt dat ze asbest bevatten en probeer ze in geen geval zelf te verwijderen. Neem contact op met Huispunt om een onderzoek te laten uitvoeren en de juiste stappen te nemen voor een veilige verwijdering van asbest, indien nodig.

Wil je zeker zijn dat je gebouw asbestvrij is? Neem contact op met Huispunt!

Onthoud dat asbest een gevaarlijke stof is en dat blootstelling eraan ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Neem geen risico’s en laat het over aan professionals van Huispunt. Wij gaan professioneel en efficiënt te werk!

Meer info? Neem contact op met Huispunt! Of maak direct een afspraak en ontvang binnen vijf werkdagen het asbestattest voor jouw gebouw!